De eerste stakingsdag in het streekvervoer van 2023 is voorbijgevlogen. Staken doen we niet voor de lol, het is helaas noodzaak. De bittere nasmaak van de onderhandelingen van dinsdag trekt weg en maakt plaats voor een positief gevoel door de grote deelname aan de acties van vandaag.
Eerder hadden we bij de driedaagse staking van 19 tot en met 21 oktober 2022 ongeveer 2.200 stakers per dag. Nu registreerden we de eerste dag iets meer dan 2.600 stakers. Voor de tweede stakingsdag morgen zijn dat ook alvast 2.000 man/vrouw. Daar komen morgen nog een aantal bovenop. Ons vermoeden is dat van onze leden (6.200 op 12.000 buschauffeurs) de helft ongeveer op deze dag werkt. En dan zitten we met 2600 geregistreerde stakers goed, want het overgrote deel van hen staakt mee. En dat allemaal voor een goede en fatsoenlijke cao.
De werkgevers zeggen in de media dat ze met 11% een geweldig loonbod hebben gedaan. Ten eerste: het is geen 11%, want dat is het pas als alles op één moment wordt verstrekt. Ze praten over 8% en 3%. Waarbij voor ons de 3% voor een tweede jaar veel te minimaal zou zijn om af te spreken. Feitelijk was het nog geen 3% op jaarbasis, omdat deze loonsverhoging pas op 1 juli 2024 gepland stond. Op het tweede jaar zat bij de werkgevers geen enkele beweging. Alleen dat de loonsverhoging van 3% voor 1 juli 2024 een half jaar naar voren is getrokken.
We zijn daarom uitgeweken naar eenjarige cao. De 8% van de werkgevers bleef staan en de eerdere 3% werd daarmee ingetrokken. Vervolgens werd aan ons gevraagd om mee te gaan in enige flexibiliseringsvoorstellen van de werkgevers. We hebben ons van onze goede kant laten zien en onder strikte voorwaarden ruimte geboden voor die voorstellen.
Toen werd het tijd dat de werkgevers nog een stap zouden zetten, maar die bleef uit. Ook het Generatiepact (3 dagen werken tegen 80% loon en 100% pensioenopbouw) mag niet in combinatie met de volledige RVU-regeling gebruikt worden. Terwijl het juist zo belangrijk is dat de groep ouderen na lang werken, goed kunnen afbouwen.
Op de hele dag (16 uur onderhandelen) is er door de werkgevers minimaal bewogen. Van ons werd wel medewerking gevraagd. Om vervolgens voor de 8% op 1 januari 2023, die al op tafel lag, mee te bewegen in hun flexibiliseringsvoorstellen. Dat maakt dat het offer voor ons te groot is om met 8% akkoord te gaan.
Daarnaast zijn de arbeidsverhoudingen de afgelopen jaren gezakt tot een dieptepunt. Er is weinig vertrouwen in de werkgevers. De oorzaak daarvan is dat de afgelopen jaren steeds verder de broekriem is aangetrokken als het gaat om werk-, rij- en rusttijden. Ook het personeelstekort blijft drukken en is verder slecht voor de werkdruk en het hoge ziekteverzuim. Verder houdt de coronasteun op aan de bedrijven en zijn zij verder op zoek naar meer flexibilisering van werknemers. De werkgevers framen dit het liefst als ‘wendbaarheid’. Voor ons was de maat vol. Een hele dag vol inspanningen en onvoldoende resultaat om mee te nemen naar de achterban.
We zetten daarom vol in op de geplande acties. Onze collega’s van het CNV houden volgende week achterbanraadplegingen over onder andere de actiebereidheid. Het kan zomaar zijn dat zij zich bij ons voegen met vervolg acties, indien noodzakelijk. We gaan dan als gezamenlijke vakbonden ons beraden op vervolgstappen.
Verder heeft Multimodaal ook regionaal (Limburg) meegestaakt vandaag. Morgen doen zij landelijk mee. Dat beloofd een unieke staking te worden. Het volledige streekvervoer, bus en regionale trein (behalve NS), zal dan het werk neerleggen. Veel succes en zet ‘m op!