De helft van de medewerkers in de sector media & cultuur kreeg het afgelopen jaar te maken met pesten of intimidatie op de werkvloer. Dat is zeven keer vaker dan het landelijk gemiddelde. Dit blijkt uit een enquête onder honderden medewerkers die FNV vandaag, exact een jaar na de onthulling over ongewenst gedrag bij het programma ‘The Voice’, presenteert.
De onthullingen over grensoverschrijdend gedrag in de sector media & cultuur het afgelopen jaar waren voor FNV aanleiding om de sector breder te bevragen op onder meer het ervaren werkklimaat, persoonlijke ervaringen in de afgelopen twaalf maanden en hoe daar binnen de organisatie mee om wordt gegaan. Een aantal van de opmerkelijkste resultaten:
Structureel mis
Andrée Ruiters, bestuurder FNV Media & Cultuur: ‘Van de resultaten word ik wel stil. De omvang van ongewenst gedrag in deze sector is veel groter dan we hadden verwacht. Bijna twee op de drie van de 370 mensen die de afgelopen weken de enquête invulden, heeft zelf te maken gehad met een of meerdere vormen van grensoverschrijdend gedrag in het afgelopen jaar. En bij vrouwen is dat percentage nog een stuk hoger. Dan kun je niet van incidenten spreken, dan is er echt iets structureel mis. Tijd dus om dit snel en adequaat aan te pakken.’
Vrouwen
Vrouwen krijgen veel vaker te maken met ongewenst gedrag op de werkvloer dan mannen, zo blijkt uit de enquête. Met name als het gaat om seksuele intimidatie of seksueel geweld zijn vrouwen fors oververtegenwoordigd. Bijna een op de vier (23%) kreeg hier het afgelopen jaar hier mee te maken. Bij 12% gebeurde dat zelfs meer dan eens. Een op de tien mannen (9%) kreeg met seksuele intimidatie of seksueel geweld te maken. Ook worden vrouwen vaker gepest dan mannen (51% tegenover 35%), worden ze tweemaal vaker gediscrimineerd (24% tegenover 12%) en vaker geïntimideerd (36% tegenover 32%).
Leidinggevenden
Machtsverhoudingen spelen een nadrukkelijke rol bij de oorzaak van grensoverschrijdend gedrag, zo blijkt ook. In de helft van de gevallen geven medewerkers aan dat leidinggevenden de oorzaak zijn geweest van hun negatieve ervaring. Daar waar medewerkers te maken krijgen met intimidatie geeft zelfs twee op de drie aan dat een leidinggevende daar de oorzaak van is. Ook zorgen tijdelijke contracten voor een kwetsbare positie. De helft (51%) van de respondenten met zo’n contract ervaart een negatief werkklimaat.
Grote gevolgen
De gevolgen zijn enorm. Bijna alle medewerkers die met grensoverschrijdend gedrag te maken kregen, geeft aan daar last van te hebben. Slecht 5% zegt geen gevolgen te ervaren. Veruit de meeste mensen ondervinden vanwege hun ervaring stress (38%), functioneren minder goed (25%) of melden zich ziek (12%). Bijna een op de tien (9%) is vanwege haar of zijn ervaring zelfs ergens anders gaan werken.
Weinig gedaan
Andrée Ruiters: ‘We zien ook terug dat er maar weinig gebeurt met de meldingen die gedaan worden. Ondanks alle aandacht die er het afgelopen jaar voor de negatieve werkcultuur in de media en cultuursector was en de beloftes voor beterschap die er zijn gedaan, gebeurt er nog altijd met de helft van alle meldingen niets. Er wordt in sommige gevallen (9%) zelfs aangeraden om er over te zwijgen. Dat is schandalig en een volstrekt verkeerd signaal. Het is zo belangrijk dat er betere begeleiding komt voor slachtoffers. Maar ook dat de veroorzakers van dit gedrag aangesproken, geschoold en indien nodig stevig aangepakt moeten worden.’
Aanbevelingen
De FNV vindt dat de machtsstructuur op de werkvloer in de sector verbeterd moet worden, door onder meer te zorgen voor meer vaste contracten, minder tijdelijk werk en een stevigere positie voor ZZP’ers. Bovendien wil de vakbond dat er meer en beter toezicht komt door bijvoorbeeld de Arbeidsinspectie of een Raad van Toezicht op het naleven van afspraken. Daardoor kan er adequaat opgetreden worden bij grensoverschrijdend gedrag. Een helder sanctiebeleid is daarbij zeer noodzakelijk. De komende tijd zal de FNV in gesprek blijven met betrokkenen. Ook wordt de enquête volgend jaar herhaald, zodat gemeten kan worden of de situatie verbetert.
Het hele rapport is hier terug te lezen: FNV-Media-Cultuur-onderzoeksresultaten-sociale-veiligheid-20-januari-2023
Bekijk ook de bouwstenen voor een aanpakplan voor ongewenst gedrag in de media- en cultuursector: bouwstenen voor #aanpakplan.