Winkelconcerns hebben opnieuw een cao opgesteld waarin winkelmedewerkers niet kunnen doorgroeien naar een leefbaar loon. Dat zegt de FNV in reactie op de nieuwe cao die werkgeversvereniging INretail heeft afgesproken met onder meer De Unie en AVV (Alternatief voor Vakbond) voor de mensen die werken in de winkelstraat.
Linda Vermeulen, bestuurder winkelstraat van FNV Handel: ‘Grote winstgevende bedrijven als Zeeman en C&A jagen ervaren krachten de winkels uit met lage lonen. Ook de klant ziet dat gebeuren. De medewerkers in de winkels en distributiecentra zorgen voor de omzet en de winst maar worden steeds meer naar het minimumloon gedrukt.’
De vakbond gaat de komende tijd met winkelmedewerkers van verschillende concerns in gesprek over acties voor een leefbaar loon. Onder de cao Retail Non-Food vallen rond de 200.000 medewerkers in winkels en distributiecentra. Veel FNV-leden, zoals bij C&A en Zeeman, zitten in de laagste functiegroepen. Ervaring en taken zoals het openen van de winkels, indelen van roosters en afhandelen van vracht worden niet gewaardeerd.
In de nieuwe cao beginnen winkelmedewerkers op het minimumloon van € 13,27 bruto per uur. Zij kunnen in hun loopbaan maximaal € 0,40 doorgroeien naar € 13,67 per uur, dat is maar 3% boven het minimumloon. Onur Erdem, bestuurder FNV Handel: ‘Dat is niets! Dit is te slecht voor de FNV om onze handtekening onder te zetten. Deze loonfuik biedt zo weinig perspectief, dat veel ervaren krachten de winkelstraat verlaten.’
Ter vergelijking een cao waar wél de handtekening van de FNV onder staat: Ikea. Daar is het startloon in de eerste schaal per 1 januari 2024 bijna 6% boven het minimumloon en kunnen mensen in de eerste schaal doorgroeien tot ruim 23% boven het minimumloon.
In de winkelstraat zitten steeds meer grote internationale concerns, met eigenaren en aandeelhouders die miljonair of miljardair zijn. Zo is C&A-familie Brenninckmeijer de rijkste familie van Nederland, met een geschat vermogen van ruim € 24 miljard. Vermeulen: ‘De Brenninckmeijers maken mooie sier met goede doelen en stichtingen maar steken een middelvinger op naar hun eigen medewerkers.’
De familie Zeeman staat met € 1,1 miljard op plek 14 van de rijkenlijst, maakt ook reclame over ‘duurzaam ondernemen’, maar gaat totaal niet duurzaam om met het personeel. 'Merken als Primark, Zara en H&M zijn geen ondernemingen te noemen, maar kapitaalgestuurde vehikels', aldus Vermeulen. De winst wordt gemaximeerd, de loonkosten naar het minimum gedrukt.
De FNV spreekt veel winkelmedewerkers die boos zijn: de lonen blijven laag, de bezetting in de winkels wordt laag gehouden. Zij melden dat in de winkel alles steeds goedkoper moet, en dat veel directies bezeten zijn door expansiedrift, ook naar het buitenland.
Bovendien zijn medewerkers niet vertegenwoordigd aan de onderhandelingstafel. De FNV eist respect en 14% loonsverhoging, zodat mensen kunnen rondkomen en gemotiveerd blijven. Maar werkgeversclub INretail onderhandelt alleen maar met ‘bonden’ als De Unie en AVV, die geen eisen stellen en die financieel afhankelijk zijn van de werkgeversbijdrage van enkele tonnen, die zij krijgen bij het tekenen van deze cao.