Onthulling Stolperstein Johannes Geubels

Johannes Geubels, zetter-opmaker-drukker, 34 jaar, werd in februari 1945 samen met zes collega’s in de drukkerij Erven B. van der Kamp aan de Sint Jansstraat 1-3 door de Duitse SD opgepakt. Zij waren lid van de verzetsgroep De Groot. Op 31 mei 1945 overleed Geubels aan de ontberingen in de concentratiekampen Neuengamme en Sandbostel.

Gedenkplaats Neuengamme

Op 12 april 2025 wordt op de stoep voor een satellietkamp van het concentratiekamp Neuengamme in het centrum van Hamburg, de Spaldingstraße, een gedenkplaat onthuld ter nagedachtenis aan alle slachtoffers van het kamp. Een groep Hamburgse burgerinitiatieven is verbonden aan de Neuengammeherdenking en organiseert de herdenking. 

Holger Artus, mede-initiatiefnemer: ‘Op een bijeenkomst in 2024 herdachten we de Nederlanders die in 1945 vanuit Groningen naar de concentratiekampen Neuengamme en Sandbostel werden gedeporteerd en het niet overleefden. Johannes Geubels was één van hun. We vroegen ons af, moeten we alleen een steen leggen op een plek in Hamburg waar hun zoveel leed is aangedaan? Nee, dat was niet voldoende. We wilden ook een Stolperstein in Groningen voor Johannes Geubels leggen en hiermee ook de andere Nederlandse nazislachtoffers herdenken.’ 

Stolperstein Vinkenstraat 6

Op zaterdag 12 april 2025 om 15.00 uur wordt in de stoep voor Vinkenstraat 6 in Groningen, het huis van Johannes en Grietje Geubels-Dirks in 1945, de Stolperstein voor Johannes Geubels onthuld. Dat gebeurt in aanwezigheid van kinderen en kleinkinderen van de familie Geubels. Namens de gemeente Groningen zal loco-burgemeester Mirjam Wijnja spreken. 

Met dergelijke struikelstenen op de stoep voor hun laatste woning herdenken we de slachtoffers van het nationaal-socialisme in Europa. Vinkenstraat 6 was Geubels’ laatste adres voordat hij op 27 februari 1945 werd gearresteerd en gedeporteerd naar concentratiekamp Neuengamme. Johannes Geubels overleefde de bevrijding in 1945, maar overleed in mei 1945 als gevolg van zijn gevangenschap in een ziekenhuis bij Bremen. 

Holger Artus: ‘Johannes Geubels werd weggehaald bij zijn familie, bij zijn vrouw en drie kinderen. Hij kon zijn toen heel jonge kinderen niet zien opgroeien, hij kon hen niet vertellen over zijn ervaringen, net zoals hij niet mocht leren dat elke generatie haar eigen leven vormgeeft. Hij kon zijn kleinkinderen niet leren kennen en omgekeerd.’

Verzetsgroep De Groot

Van de zes ook opgepakte collega drukkers van Erven B. van der Kamp zijn er vijf eveneens omgekomen: Jan Buurman, Meint Heemstra, Jacob de Jong, Hermanus Roozeboom en Albertus Winter. De drukkers waren lid van de verzetsgroep De Groot. De groep van ongeveer 100 mensen ontstond vanuit humanistisch-socialistische jongeren die een bijdrage wilden leveren aan geweldloos verzet tegen de bezetter. 
De leden waren al snel na de bezetting actief, vooral vanuit Noord-Nederland met het hoofdkwartier in Groningen. De groep regelde onder andere distributiebonnen, vervalsingen van persoonsbewijzen en distributiestamkaarten, onderduikadressen, en het drukken en verspreiden van verzetsbladen. 
Een groot deel van de groep is begin 1945 gearresteerd, mishandeld, en daarna vermoord of omgekomen in concentratiekampen of bij transporten aan het einde van de oorlog. 

Stolpersteine

Het leggen van Stolpersteine is een initiatief van de Duitse kunstenaar Günther Demnig. Sinds 1995 legde hij in heel Europa de struikelstenen, zoals we ze in Nederland inmiddels noemen, voor de huizen van mensen die door de nazi’s en hun handlangers vermoord werden, door de nazi’s bestempeld als Joods, Sinti, Roma, Jehova’s getuige, homo of politieke gevangenen.

Meer informatie

Johannes Geubels, Stolpersteine, Herdenkingsplaats concentratiekamp Sandbostel, Verzetsgroep De Groot

Foto:
Eigen foto familie Geubels

Tekst:
Nieuwsredactie FNV Noord
Janwillem Compaijen