Werkgevers kunnen keihard zijn

Luisteren, sparren en adviseren. Vakbondsconsulent Jan Mink en zijn collega’s op het Lokaal Vakbondshuis Emmen doen de eerstelijns dienstverlening voor mensen met vragen rond werk, inkomen, uitkering en ziektewet.

Foto: FNV, Bert Janssen

‘We zijn er voor iedereen’

Zegt Jan Mink, ‘en in de praktijk loopt ook iedereen bij ons binnen. En ergens is dat ook wel logisch want wetten en regelingen zijn vaak zo ingewikkeld dat je door de bomen het bos niet meer ziet. Mijn collega’s van het spreekuur en ik zijn opgeleid om zowel de vragen van de mensen goed in kaart te brengen als de antwoorden en oplossingsrichtingen te geven.’

‘Ons spreekuur in Emmen heeft een regionale functie,‘ zegt Jan Mink, ‘ik heb hier regelmatig mensen uit Ter Apel over de vloer en ook uit Stadskanaal. Dat ligt zo’n 40 kilometer weg. Het geeft goed aan dat we in een behoefte voorzien.‘

Rooster-advies

Het kwam op zijn weg. Wat ga ik doen als ik met pensioen ga, vroeg Jan Mink (1958) zich af. Zijn collega en vakbondsactivist Ronnie opperde dat hij vakbondsconsulent zou kunnen worden. Daarvan waren er al een paar als bedrijfsconsulent bij zijn werkgever, aramidevezelproducent Teijin Aramid. Het sloot goed aan bij zijn werk daar als operator in ploegendienst, projectleider, roosterdeskundige en -planner. Langdurig werken in ploegendienst kan fysieke en psychische gevolgen krijgen en ook het goed combineren van werk en privé is een echte uitdaging. ‘De een is een ochtendmens en de ander een middag- of een avondmens. De kunst is dan samen met de collega een zoveel mogelijk passend rooster te maken dat duurzaam aansluit bij de persoonlijke situatie.’

Spreekuur

Bij Teijin Aramid kwamen de meeste kwesties bij de andere consulenten terecht. Jan ging aan de slag op het spreekuur in Lokaal Vakbondshuis in Emmen. Zijn werkervaring, met roosterkwesties helder krijgen en proberen op te lossen, kon hij goed gebruiken voor het spreekuur. Luisteren naar de mensen, een beeld krijgen van wat de kwestie is, zo nodig nader onderzoek doen en vervolgens adviseren. ‘Gemiddeld twee van de drie keer kan ik zelf adviseren. En als dat niet lukt, dan zorg ik voor een intake, een doorverwijzing naar de juridische deskundigen van de bond.’

‘We krijgen vragen over van alles en nog wat. Veel gaan er over de ziektewet. Wat je rechten en plichten zijn. Wat de werkgever moet doen. Hoe het zit met het 1e spoor en het 2e spoor. En ook wat de gevolgen zijn voor je inkomen. En we krijgen veel vragen over het wel of niet stoppen met werken. Dan kijk ik met ze mee wat ze nu hebben en wat ze dan hebben en of ze zich daarmee wel of niet kunnen redden.’

‘Mensen zijn vaak op zoek naar een soort zekerheid: “Heb ik het complete beeld? Zie ik niks over het hoofd?” Dat soort vragen. Ze willen graag sparren. Vaak hebben ze al wel nagedacht over hun situatie en voors en tegens afgewogen en het helpt ze dan verder op weg om dat alles met de vakbondsconsulent nog eens goed tegen het licht te houden.’

Keiharde werkgevers 

‘Werkgevers kunnen keihard zijn en een totaal gebrek aan inlevingsvermogen hebben. Op het spreekuur kwam iemand die in de ziektewet zat. Zijn partner was terminaal, en had nog een half jaar te leven. De werknemer wilde er in die laatste maanden meer voor zijn partner zijn en zocht medewerking van de werkgever maar werd totaal niet gezien of gehoord. Zeer schrijnend. Hij liep vast en meldde zich vervolgens ziek. Daarmee escaleerde het want zijn werkgever zag dit als een onterechte ziekmelding. Ik zette de kwestie door naar de juristen van de bond zodat het lid door ter zake deskundigen bijgestaan ging worden.’

‘Iets te vaak neem ik waar dat bedrijven de werknemers besodemieteren, door opzettelijk een te laag loon, of een cao niet na te leven, of de wet- en regelgeving te negeren, bijvoorbeeld een handje te lichten met de ziektewet. Ook dan is het al gauw een zaak voor de bondsjuristen.’

Tips

Jan is niet alleen actief als vakbondsconsulent maar ook ook als spoorman op het Industrieel Smalspoor Museum in Erica. ‘Mijn geheime tip is om zeker een bezoek te komen brengen aan dit mooie stuk cultureel erfgoed. We zijn vanaf 27 april weer open op donderdag, zaterdag en zondag.’

Een prima tip, Jan, maar heb je ook tips voor mensen die naar het spreekuur komen? ‘Ja zeker, zorg dat je er niet alleen voor staat. Neem iemand mee als je een geschil bespreekt met een werkgever of instantie. En krijg je zo’n geschil, probeer er dan eerst zelf met de werkgever of instantie uit te komen. En, ten slotte, als je naar het spreekuur komt, neem dan alle stukken mee over je kwestie. Of het nou een loonstrook is, of een brief, of een cao, het draagt allemaal bij om een goed beeld van je kwestie te krijgen.’

Meer informatie

Afspraakplanner Spreekuur
Lokaal Vakbondshuis Emmen, De Bukakkers 12, 7811 KZ Emmen