FNV looneis 2024: 5% tot 14% loonsverhoging, automatische prijscompensatie en minimumloon snel naar 16 euro
Op maandag 18 september, de dag voor Prinsjesdag maakte Zakaria Boufangacha, vicevoorzitter en cao-coördinator van de FNV de looneis en arbeidsvoorwaardenagenda van de vakbond bekend voor 2024. De looneis en de arbeidsvoorwaardenagenda zijn vanmorgen vastgesteld door het Ledenparlement van de FNV.
FNV looneis 2024
Boufangacha: ‘Er moet in heel veel cao’s nog een inflatieachterstand worden goedgemaakt. Daarom de stevige eis van 5% tot 14% en automatische prijscompensatie. Hoewel de inflatie de afgelopen maanden is teruggelopen is de schade er nog steeds. Het water staat veel mensen nog aan de lippen. We hebben door middel van acties van onze leden in het afgelopen jaar mooie resultaten bereikt, maar nog niet overal. Daarom zal de uiteindelijke eis ook per sector of organisatie kunnen verschillen.’
Met de presentatie van deze ambitieuze arbeidsvoorwaardenagenda voor 2024 laat de FNV zien dat het de lijn van loonsverhogingen en steeds betere arbeidsvoorwaarden door wil trekken. Boufangacha: ‘De inflatieachterstand moet goedgemaakt worden en daarvoor zijn een sterke vakbond en goede cao’s hard nodig. Als daar acties voor nodig zijn, zullen we daar vol voor gaan. Dit jaar heeft ook weer laten zien dat actievoeren loont.’
Arbeidsvoorwaardenagenda 2024
Boufangacha: ‘Op basis van onze drie pijlers - eerlijke beloning, zeker werk en betere kwaliteit van werk - gaan wij er alles aan doen om de positie van werknemers te verbeteren en de arbeidsmarkt eerlijker te maken. Dat vraagt om echte investeringen in werknemers. Als welvarend land is er geld genoeg om dat te realiseren. De welvaartsgroei moet eerlijk (her)verdeeld worden. Nu zien we vooral een scheefgroei: er wordt geld met geld verdiend en de gewone mens ziet daar te weinig van terug. Sterker nog, we zien dat steeds meer mensen moeilijker rondkomen en de kwaliteit van hun werk zien afnemen. De hoge inflatie heeft dat alleen maar verergerd. Dat kan en moet anders. ‘
Naar een minimumloon van 16 euro en centen in plaats van procenten
Volgens het CPB leven volgend jaar bijna 1 miljoen Nederlanders in armoede. De FNV strijdt al jaren voor een hoger minimumloon; een minimumloon waarvan je rond kunt komen en dat in verhouding staat met de rest van de lonen. We zijn niet de enigen, ook de Europese Unie adviseert een toereikend minimumloon dat in verhouding is met andere lonen. Nu kun je ingewikkeld doen over wat ‘toereikend’ en wat ‘in verhouding’ is, maar er bestaat een internationale norm die het wat versimpelt: het minimumloon in een land moet 60% van het mediaanloon zijn.’
Het mediaanloon is wat een doorsneewerker verdient. 60% hiervan is een eerlijk minimum waar je van rond kunt komen. Iedereen die minder dan deze ‘60% mediaannorm’ verdient, komt moeilijk(er) of niet rond en loopt risico op armoede en sociale uitsluiting. Lange tijd was 60% mediaan 14 euro per uur. Doordat alle andere lonen de afgelopen jaren zijn gestegen is ook het mediaanloon gestegen. Hiermee komt 60% mediaan nu uit op 16 euro per uur.
Boufangacha: ‘Dat betekent niet alleen dat het wettelijk minimumuurloon omhoog moet naar 16 euro, maar ook dat wij daarmee aan de slag gaan aan de cao-tafel. Daarbij is het belangrijk dat andere lage loonschalen hierdoor in verhouding ook opgetild worden. We realiseren daarbij koopkrachtverbeteringen met centen in plaats van procenten. Sommige sectoren hebben nog grote achterstanden in loon, denk bijvoorbeeld aan de zorgsectoren en de mensen in de winkelstraat.’
Historische loonstijgingen in 2023, maar we zijn er nog lang niet
Boufangacha: ‘Het afgelopen jaar hebben onze leden laten zien dat als we verenigd zijn, lef hebben en opkomen voor onze rechten, we goede cao’s af kunnen dwingen. De lonen zijn in vijftig jaar niet zo hard gestegen. Dat hebben wij ook te danken aan die tienduizenden mensen die zich vorig jaar hebben aangesloten bij de FNV. Tegelijkertijd is de inflatie nog altijd niet overal gerepareerd en is goed werk voor veel mensen nog altijd ver weg, terwijl veel bedrijven het beter dan ooit hebben gedaan. In 2024 moeten we afmaken waar we in 2023 aan begonnen zijn en laten zien wat wij voor mensen betekenen en wat we kunnen bereiken als wij er samen voor strijden. In een welvarend land verdient iedere werknemer fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden. Er is genoeg geld in Nederland, maar het gaat niet naar onze inkomens in de sectoren waar het werk verricht wordt. Het geld komt terecht in de zakken van aandeelhouders en grote bedrijven. Daarom zeggen wij: genoeg is genoeg. De scheefgroei moeten we tegengaan, Nederland verdient beter.’
De volledige arbeidsvoorwaardenagenda 2024 vind je hier
