Het minimumloon naar € 16 bruto per uur en de huur- en zorgtoeslag en het kindgebonden budget moeten verder omhoog. Deze structurele maatregelen zijn volgens de FNV nú nodig in de strijd tegen armoede in Nederland.
Tuur Elzinga, voorzitter van de FNV: ‘Het kabinet is dan wel demissionair, maar mag zich daar niet achter verschuilen. Kabinet en Kamer hebben de grondwettelijke taak om iedereen in dit land bestaanszekerheid te bieden. Zónder extra maatregelen leven vanaf volgend jaar één miljoen mensen in ons land in armoede. Dat kan niet en dat mag niet.’
Het Centraal Planbureau (CPB) waarschuwt vandaag dat de armoede in ons land rap oploopt als het demissionaire kabinet niet ingrijpt. Terwijl bedrijven recordwinsten boeken, dreigen in 2024 maar liefst één miljoen mensen onder de armoedegrens te komen. Elzinga: ‘Mensen uit de sociale werkvoorziening kamperen met tentjes op het Plein in Den Haag omdat zij maar geen leefbaar loon krijgen van hun werkgevers, de gemeenten. Nu doen ze dit nog uit protest maar straks moeten ze misschien wel echt in tentjes slapen.’
De koopkracht herstelt volgens het CPB weliswaar iets, maar onvoldoende om de pijn die de afgelopen jaren is ontstaan in heel veel portemonnees goed te maken. Uitgerekend de mensen met lagere inkomens en uitkeringsgerechtigden gaan er verder op achteruit. Verschillende tijdelijke maatregelen om hen door de inflatiecrisis heen te slepen lopen namelijk af.
De FNV vindt dat daarom nu aanvullende stappen gezet moeten worden om te zorgen voor meer koopkracht. ‘Geen maatregelen nemen is ook een politieke keuze: een keuze vóór armoede en een keuze om niet te voldoen aan je grondwettelijke taak’, zegt Elzinga.
Het verhogen van het minimumloon en daaraan gekoppeld de uitkeringen en de AOW zorgt ervoor dat mensen hun boodschappen en rekeningen kunnen blijven betalen. Een uurloon van € 16 bruto komt overeen met de Europese armoederisicogrens van 60% van het zogeheten mediane loon, kort gezegd: het middelste loon in een land.
Elzinga: ‘Dan voorkom je armoede onder duizenden mensen. In een land als Ierland zijn ze hier ook al mee bezig. Verschillende partijen in de Tweede Kamer hebben al gestemd voor een motie om die norm als uitgangspunt te gebruiken voor het minimumloon en wij rekenen erop dat ze dat ook in hun verkiezingsprogramma zetten.’
De FNV heeft zich lang hardgemaakt voor een minimumloon van € 14, wat eerder gelijk was aan de norm van 60% van het mediaan. Maar door de inflatie is dat inmiddels niet meer genoeg om bestaanszekerheid te garanderen voor heel veel mensen.
De vakbond vindt het verder belangrijk dat er een einde komt aan de sluipende ontkoppeling van het minimumloon met uitkeringen en AOW. De jaarlijkse versobering van de bijstand en de geplande bezuiniging op de jonggehandicaptenkorting voor Wajongers moet stoppen. Ook dit zou veel armoede voorkomen.
Naast de verhoging van het minimumloon wil de FNV dat de huur- en zorgtoeslag en het kindgebonden budget verder worden verhoogd. In 2023 is dit eenmalig gebeurd. Ook moeten er paal en perk gesteld worden aan de doorgeslagen flexibilisering van de arbeidsmarkt. Een zeker inkomen uit zeker werk is en blijft immers de beste garantie tegen armoede.
Elzinga: ‘Het kabinet is demissionair maar de Tweede Kamer is dat niet. Die heeft Rutte en zijn mensen in een motie opdracht gegeven om te voorkomen dat armoede door de val van het kabinet toeneemt. De Eerste Kamer heeft een motie aangenomen om kinderarmoede in 2025 te halveren. Structurele maatregelen zijn daarvoor keihard nodig. En snel ook.’