Van 6 t/m 18 november vindt de klimaattop plaats in Sharm-el-Sheikh in Egypte. De FNV is daarbij aanwezig als onderdeel van de internationale vakbeweging. Gezamenlijk met vakbonden van over de hele wereld maakt de FNV zich daar hard voor een rechtvaardige omslag naar een klimaatneutrale samenleving, met een centrale rol voor werknemers.

FNV op de Klimaattop COP27

De inzet richt zich op zeven speerpunten, met ‘just transition’ als centraal begrip daarbinnen. Daarmee pleiten we voor het gelijk opgaan van stevig en ambitieus klimaatbeleid, met de bescherming van werknemers en de gemeenschappen waarin zij leven.

De klimaattop vindt dit jaar plaats in Egypte, een land waar mensenrechten en vakbondsrechten zwaar onder druk staan. Dat maakt dat afspraken over just transition bij juist deze COP extra onder druk staan en de inzet van de vakbeweging hard nodig is.

De speerpunten:

De implementatie van just transition-plannen voor werknemers: we bepleiten dat elk land, elk bedrijf en elke sector een klimaatplan opstelt met concreet uitgewerkt hoe de broeikasgas-uitstoot op tijd verlaagd wordt én hoe werknemersrechten en goede banen daarin geborgd zijn. Dit behoort ook onderdeel te zijn van de nationale klimaatplannen (NDC’s) die landen moeten opstellen binnen de afspraken van het Parijsakkoord.

Garandeer de bescherming van mensenrechten, werknemersrechten en inclusieve participatie: dit moet gegarandeerd zijn in de verdere uitwerking van alle afspraken binnen het Parijsakkoord. Het is dit jaar een extra belangrijk aandachtspunt, gezien het feit dat gastland Egypte zeer slecht scoort op al deze punten.

Verhoog de ambitie om klimaatverandering tegen te gaan en creëer goede banen middels just transition. De landen liggen nog niet op koers om de CO2-uitstoot op tijd omlaag te brengen en zullen dan ook onderhandelen over manieren om de ‘ambitie en implementatie van maatregelen op te schalen.’ Ons pleidooi daarbij is om ambitieuze plannen op te stellen, met oog voor een eerlijke energie transitie. Juist omdat een groot deel van de uitstoot plaatsvindt in sectoren waar arbeidsomstandigheden en mensenrechten nu al onder druk staan.

Adaptatie moet gepaard gaan met plannen voor sociale voorzieningen en voldoende budget: de roep om voldoende aandacht en budget voor adaptatie is groot, vooral vanuit de landen die nu het hardst worden getroffen door klimaatverandering, maar zelf relatief weinig CO2 uitstoten. Wij onderschrijven die noodzaak en roepen op om sociale voorzieningen te verankeren in de plannen daarvoor, om een broodnodig vangnet te bieden voor diegenen die het het hardst nodig hebben.

Een besluit is nodig over financiering van ‘Loss and Damage’: samenhangend met punt 4 hierboven is het van belang dat de landen eindelijk overeenstemming bereiken over hoe de compensatie-financiering wordt geregeld voor deze landen die het hardst getroffen worden. De rijkere landen, die al vele jaren veel meer CO2 uitstoten, hebben toegezegd dit te betalen, maar concrete afspraken blijven uit. Dit móet in Egypte eindelijk geregeld worden.

Afspraken  zijn nodig over achterstallige betalingen en nieuwe doelen voor klimaatfinanciering: De rijkere landen liggen achter met de toegezegde betalingen á 100 miljard dollar per jaar. Daarnaast is dit bedrag niet toereikend, dus moet het doel omhoog. Ook moet duidelijk worden afgesproken dat het geld niet in de vorm van een lening mag worden verstrekt en dat just transition-criteria onderdeel moeten zijn van alle financiële afspraken.

Borg just transition binnen de ‘Response Measures’: binnen deze afsprakenset ligt de focus op concrete maatregelen die worden genomen, hoofdzakelijk met het doel om de CO2-uitstoot omlaag te krijgen. Juist bij deze concrete uitwerking en implementatie is het van belang dat dit gebeurt met oog voor werknemers, in het bijzonder ook middels sociale dialoog en het betrekken van vakbonden bij de uitwerking van de plannen.

Lees ook: