Er is een actief en langjarig arbeidsmarktbeleid van overheid en sociale partners nodig om de arbeidsmarktkrapte in maatschappelijke sectoren te verminderen. Dat schrijft de Sociaal-Economische Raad (SER) in een tussentijds briefadvies aan het kabinet.
In het advies doet de SER verschillende aanbevelingen over goede en concrete mogelijkheden voor de korte termijn om de krapte in sectoren als zorg, onderwijs, veiligheid, rechtspraak en kinderopvang te verminderen. Niet alleen door meer werken te stimuleren, maar ook door betere organisatie van het werk, minder regeldruk, goed werkgeverschap en meer langjarig perspectief in beleid.
Bas van Weegberg, lid van het dagelijks bestuur van de FNV: ‘Wij kunnen ons helemaal vinden in dit SER-advies. Wij roepen de partijen op om te investeren in de mensen die het moeten doen, in de zorg, kinderopvang, veiligheid, het onderwijs en openbaar bestuur. Met structurele middelen, niet steeds met tijdelijk geld. Toon goed werkgeverschap om mensen te behouden en gebruik de kennis van de werkvloer voor minder regeldruk en slimmer werken. Alleen dan kunnen we de grote maatschappelijke opgaven het hoofd bieden.’
Ten eerste adviseert de SER het potentieel van mensen die (meer) willen werken te stimuleren. Er is een flinke groep mensen die niet direct werk zoekt, maar wel direct beschikbaar is voor werk. Mogelijk lukt het die groep beter te activeren met gericht beleid. En als mensen aan het werk zijn, adviseert de SER ze te koesteren met goed werkgeverschap en goed management. Dat kan door onder meer door goede loopbaanmogelijkheden te bieden, een inclusieve bedrijfscultuur, ruimte voor opleiding, zeggenschap over het eigen werk en de werk-privébalans én een goed salaris.
De SER raadt verder aan om werk te maken van vernieuwing en slimmer werken. Op dit moment komt innovatie in de maatschappelijke sectoren nog onvoldoende van de grond. Juist op de werkvloer hebben mensen veel kennis en goede ideeën om werkprocessen slimmer te organiseren: het is daarom volgens de SER nodig werkenden meer te betrekken.
In het advies noemt de SER ook minder administratieve belasting. De aanzienlijke administratieve belasting kost medewerkers niet alleen veel tijd, maar veroorzaakt ook afnemende motivatie en vertrek uit maatschappelijke sectoren. Onder ander een cultuur van vertrouwen in professionals vormen een cruciale voorwaarde om het werk behapbaar te houden.
Tot slot is volgens de SER een langjarig perspectief in beleid en uitvoering een noodzakelijke voorwaarde om de arbeidsmarktkrapte in de publiek sectoren tegen te gaan. Zo kunnen werkgevers en werknemers samen bouwen aan vertrouwen, ontwikkeling en vernieuwing, en daarmee aan een toekomstbestendige uitvoering van taken.
De SER verwacht in het najaar van 2022 met een volledig advies te komen en zal deze vijf hoofdaanbevelingen daarin verder uitwerken, ook met het oog op de lange termijn.
Lees hier de adviesbrief en het nieuwsbericht daarover op de site van de SER.