De geschiedenis van de Dag van de Arbeid
Waarom we vieren en herdenken op 1 mei
Jaarlijks staat 1 mei in het teken van de Dag van de Arbeid. De dag wordt in een groot deel van de wereld gevierd. In Nederland is het (nog) geen nationale feestdag.
Voor het ontstaan van de Dag van de Arbeid gaan we terug naar het jaar 1889. Tijdens het eerste congres van de internationale socialistische organisatie ‘Tweede internationale’ wordt besloten het jaar erop op 1 mei te demonstreren. Aan de oproep wordt massaal gehoor gegeven, blijkt in 1890 tijdens de eerste georganiseerde Dag van de Arbeid. In de Verenigde Staten en een groot deel van Europa gaan mensen de straat op voor de achturige werkdag, betere arbeidsvoorwaarden en het behoud van vrede. In de jaren hierna verwordt de Dag van de Arbeid tot een jaarlijks terugkerende traditie.
Nationale feestdag
In veel Europese landen is 1 mei een officiële, doorbetaalde feestdag. In Nederland is dat niet het geval. Dat komt deels omdat Koninginnedag voorheen op 30 april viel en wij voornamelijk op kerkelijke feestdagen zoals Kerst en Pasen vrij zijn. Een andere reden is dat de confrontaties tussen vakbonden en de overheid in ons land minder heftig waren dan in bijvoorbeeld Frankrijk, Spanje of Rusland. In die landen ging de strijd er een stuk bloederiger aan toe. Ons poldermodel heeft de scherpe randjes van die protesten afgehaald, waardoor de Dag van de Arbeid in de loop der jaren meer naar de achtergrond verdween.
Vieren en herdenken
Dat neemt niet weg dat ook in Nederland de Dag van de Arbeid een nationale feestdag zou moeten zijn. Niet alleen om te vieren, maar ook om te herdenken en onze internationale solidariteit te tonen. Zolang dat niet nationaal wordt geregeld, probeert de FNV daar afspraken over te maken in cao’s. Daar werken we hard aan. In de cao Schoonmaak hebben we bijvoorbeeld al afgesproken dat 1 mei voor 150.000 schoonmakers een vrije dag is!
Ook heeft de FNV sinds 2015 de organisatie van de Dag van de Arbeid op zich genomen. De edities van 2015, 2016, 2017 en 2019 vonden plaats in Amsterdam. Net als in 2020 vieren we de Dag van de Arbeid in 2021 door het coronavirus net even anders dan anders.