FNV heeft hoge verwachtingen van de commissie schadeafhandeling beroepsziekten die staatssecretaris Van Ark van Sociale Zaken op 1 juli aanstelt. Ton Heerts (ex-voorzitter FNV, voorzitter MBO Raad) wordt voorzitter van deze commissie, die eind dit jaar advies uitbrengt over het vergemakkelijken van schadeafhandeling bij beroepsziekten.
Langdurige blootstelling aan chemische stoffen en asbest op het werk veroorzaken kanker. Stof en ongezonde lucht zijn verantwoordelijk voor longaandoeningen, zwaar tillen veroorzaakt rugklachten en werkdruk kan leiden tot psychische klachten.
Iedere jaar opnieuw worden meer dan 30.000 werknemers ziek door hun werk. Nog eens 4.100 werknemers sterven vroegtijdig omdat ze zijn blootgesteld aan ziekmakende omstandigheden op hun werk, van wie 3.000 door blootstelling aan gevaarlijke en kankerverwekkende stoffen. Met grote en kleine ongevallen erbij ontstaan ieder jaar zo’n 390.000 gevallen van gezondheidsschade door werk.
Veel zieke (ex-)werknemers zijn onmachtig om een zaak te beginnen tegen de werkgever, de op het werk opgelopen ziekte belemmert hun daarbij. Daardoor komt het in slechts 2,3% van de gevallen tot een verzoek om financiële genoegdoening. De lasten van de gezondheidsschade komen zo niet terecht bij de veroorzaker, maar worden afgewenteld op de getroffene, zijn familie en op de maatschappij.
FNV weet via Bureau Beroepsziekten hoe slecht de slachtoffers doorgaans worden behandeld. ‘De positie van werknemers die door hun werk ziek zijn geworden, is beroerd in Nederland. Zieke werknemers hebben niet alleen pijn en verdriet, ze verliezen veelal ook hun werk en gaan er in inkomen op achteruit’, aldus Kitty Jong, vicevoorzitter FNV. ‘Ze hebben een dubbele strijd te voeren: tegen hun ziekte én tegen dure advocaten van de tegenpartij, verzekeraars die de zaak traineren en werkgevers die niets van zich laten horen, zelfs geen excuus. Het is soms zelfs zo schrijnend dat slachtoffers al zijn overleden voor er financiële genoegdoening is.’
Advocaten die gouden bergen beloven aan een zieke werknemer, maken de teleurstelling bij verlies groter. FNV is daarom voorstander van een landelijk compensatiesysteem wanneer je door een beroepsziekte uitvalt. Zo’n compensatie kan financiële terugval voorkomen en biedt erkenning aan ieder die buiten zijn eigen schuld door het werk ziek is geworden.
Een onafhankelijk claimbeoordelingsinstituut en een voor werkgevers verplichte wettelijke aansprakelijkheidsverzekering tegen schadeclaims na arbeidsongevallen en beroepsziekten kunnen volgens de FNV de positie van werknemers snel verbeteren. Kitty Jong: ‘Wij hopen dat de adviescommissie serieus naar onze ideeën kijkt en ze overneemt.’
AFMP heeft hard gestreden voor een degelijke compensatie voor slachtoffers van het dodelijke chroom-6. Ook Anne-Marie Snels, voorzitter van de vakbond voor defensiepersoneel AFMP heeft hoge verwachtingen van het advies van de commissie: ‘Wat hieruit komt, zal echt meer moeten voorstellen dan een gedragscode over een betere afhandeling van beroepsziekten. Met mooie intenties en gratis voornemens komen we er niet. Bij het ministerie van Defensie konden we gelukkig meer bereiken voor slachtoffers van chroom-6. Nu moet het kabinet doorpakken om de positie van alle werknemers die ziek worden door werk te verbeteren.’