Rebecca (25) is moeder van een dochter en baby nummer twee is op komst. Ze werkt sinds 9,5 jaar bij Rosebud, de grootste teler en exporteur van rozen in Oeganda en is gespecialiseerd in het vermeerderen van rozen. Daarnaast is ze lid het veiligheid- en gezondheidscomité van de vakbond bij Rosebud. Rebecca vindt haar werk leuk en zegt "hoewel het loon laag is, wordt het op tijd betaald".
Rebecca aan het werk. Foto: Jan Banning
Met baby nummer twee op komst zegt Rebecca dat ze blij is met haar werk. Ze zegt dat het bedrijf nu, in tegenstelling tot vroeger, zwangere vrouwen toestaat om te werken, wat een van de onderhandelingsclausules was van de vakbond UHISPAWU.
Rebecca verwacht te kunnen profiteren van de wettelijke drie maanden betaald zwangerschapsverlof die het bedrijf in acht neemt. Ze is blij dat ze recht heeft op ziekteverlof en vakantiedagen en dat ze ‘telefoontjes mag ontvangen tijdens werkuren’. Dit geeft haar troost omdat ze bereikbaar is als er thuis of op school iets met haar jonge dochter gebeurt.
Rebecca is in 2015 lid geworden van de vakbond UHISPAWU, vooral omdat de vakbond helpt op te komen voor de rechten van werknemers om niet onterecht ontslagen te worden. Ze vindt het ook fijn dat de vakbond seksueel misbruik van werknemers zou aanpakken en noemt een voorbeeld waarbij een vrouwelijke werker werd geholpen in een geval van seksuele intimidatie door een leidinggevende.
Ook de werktijden zijn verbeterd, de meeste mensen gaan om 17.00 uur naar huis, in tegenstelling tot vroeger toen sommigen pas laat in het donker werden vrijgelaten. Een andere verbetering die de vakbond heeft uit onderhandeld is grotere veiligheid tijdens het sproeien in de kassen. Werknemers worden niet langer gedwongen om pas bespoten kassen binnen te gaan. Ze wachten nu tot de voorgeschreven veiligheidsuren zijn bereikt.
Ze vindt dat er nog veel te onderhandelen valt voor de vrouwelijke werknemers, bijvoorbeeld over betaald verlof voor de bevallingsdatum, loonsverhoging, het verstrekken van verfrissingen tijdens de pauzes aan de arbeiders, vervoer, lunch en overwerk voor de meeste secties. Alleen de sorteerafdeling krijgt betaald voor overwerk, terwijl haar afdeling voor het enten een bonus krijgt als ze verder gaan dan het gestelde doel van 1000 geënte planten per dag per persoon, wat een erg moeilijk te bereiken doel is.
Rebecca thuis. Foto: Jan Banning
Thuis merkt Rebecca de gevolgen door het lage loon, dat niet genoeg is voor een groot deel van de huishoudelijke behoeften en het betalen van overheidsbelastingen. Ze zegt dat de werkgever de fysieke lunch op het werk weer moet invoeren, omdat veel werknemers het zich niet kunnen veroorloven om elke dag lunch te kopen en het meestal zonder moeten stellen. Ze houdt haar werk vol vanwege haar arbeidsethos en voegt eraan toe: "Het is beter dan thuis zitten en niets doen". En net als haar man moet ook zij bijdragen aan de kosten van het huishouden.
Rebecca is er trots op lid te zijn van de vakbond omdat ze het gevoel heeft dat haar rechten op de werkplek worden gerespecteerd. En ze weet dat de vakbond achter haar staat en voor haar zal vechten in geval van overtredingen.
Vakbond UHISPAWU
De vakbond UHISPAWU (Uganda Horticultural Industrial Services Provider and Allied Workers Union) is een vakbond voor werkers in de bloemensector in Oeganda. De vakbond heeft 4000 leden, waarvan 70% vrouw is. De vakbond wordt geleid door vrouwen en jongeren. Mondiaal FNV ondersteunt de vakbond sinds 2015 en heeft samen met FNV Agrarisch Groen bijgedragen aan de ontwikkeling van UHISPAWU tot een sterke vakbond en sociale partner.
Rosebud
is de grootste teler en exporteur van rozen in Oeganda, met een aandeel van ongeveer 40-50% van de exportmarkt voor rozen in Oeganda. Rosebud, dat bijna 100% van haar rozen naar Nederland exporteert, heeft meer dan 1700 werknemers in dienst op haar twee aangesloten boerderijen, waarvan de meerderheid vrouwen en jongeren zijn.
Tekst met veel dank aan Hope Kabuchu