Zes jaar na Rana Plaza lijkt onveiligheid terug te keren
‘Temidden van de golf van dodelijke branden, dreigt de regering van Bangladesh het enige geloofwaardige bouwveiligheidsprogramma in het land uit te bannen en de rechten van werknemers verder te onderdrukken.’ De ngo Clean Clothes Campaign (CCC) doet deze noodkreet uit, omdat er in de afgelopen 2 maanden alweer 95 werknemers zijn omgekomen door voorkombare branden.
De Bengaalse regering is vast van plan om Accord, het bouwveiligheidsprogramma dat de internationale sectorbond IndustriALL in 2013 heeft geïnitieerd, stop te zetten. Het land zou de gebouweninspecties prima zelf kunnen doen. Maar er is een crisis uitgebroken in de veiligheid, stelt CCC. Een onderzoek door de brandweer en politie van Bangladesh toonde aan dat 97% van de 3786 gebouwen die in Dhaka werden onderzocht ‘riskant’ of ‘extreem riskant’ waren.
Op de 6e verjaardag van de ineenstorting van het Rana Plaza-gebouw in de Bengaalse hoofdstad Dhaka doen arbeidersorganisaties dan ook een beroep op de regering van Bangladesh om de pogingen om het Akkoord over Brand en Gebouwveiligheid te verdrijven stop te zetten. De ngo’s willen dat de inspanningen voor gebouwveiligheid met spoed worden verhoogd voor tienduizenden fabrieken in alle sectoren.
Ongekende veiligheidsverbeteringen
Accord is een overeenkomst die 3 weken na de ineenstorting van het Rana Plaza-gebouw werd ondertekend door kledingmerken en vakbonden. Op 24 april 2013 kwamen tenminste 1134 kledingarbeiders om bij die instorting. Het akkoord biedt onafhankelijke veiligheidsinspecties, transparante herstelprotocollen, evenals een klachtenmechanisme voor werknemers en veiligheidstraining. Als gevolg hiervan zijn er in de fabrieken in het hele land ongekende veiligheidsverbeteringen doorgevoerd, stelt CCC.
Nu dreigt het risico dat Accord wordt stopgezet, wat levensbedreigend is voor miljoenen werknemers in Bangladesh. Een hoorzitting op 19 mei aanstaande in het Hoger Gerechtshof moet hierover uitsluitsel geven. Recent onderzoek van de CCC, de International Labor Rights Forum, het Maquila Solidarity Network en het Worker Rights Consortium toont aan dat de Bengaalse overheid nog niet klaar is om de verantwoordelijkheid over te neme van de 1688 fabrieken die onder Accord vallen.
Angst zaaien
In het onlangs gepubliceerde rapport ‘Banning Hope’ van het Worker Rights Consortium wordt het gedrag gehekeld van de Bengaalse regering en de fabriekseigenaren. Die hebben ‘brutaal en hardhandig opgetreden tegen kledingarbeiders als vergelding voor grotendeels vreedzame protesten tegen het extreem lage minimumloon van het land.’ Sinds december 2018 zijn ten minste 65 werknemers gearresteerd en onderworpen aan ongegronde strafrechtelijke aanklachten, die zijn ingesteld op bevel van fabrieken die aan merken als H&M, Mango en Next leveren.
Fabrieken die voor deze en andere merken produceren hebben maar liefst 11.600 werknemers ontslagen zonder wettelijke rechtvaardiging, van wie de meesten geen andere banen kunnen vinden vanwege de systematische blacklisting. Sommige fabrieken hebben zelfs misdadigers ingehuurd om medewerkers fysiek aan te vallen, schrijft het Consortium. Ondertussen heeft wijdverspreid geweld door de Bengaalse veiligheidstroepen geleid tot de dood van 1 arbeider en zaaiden zij angst in de industrie.
Bronnen: