Op de dag dat een grote demonstratie stond gepland tegen nieuwe belastingen en stijgende onderhoudskosten zijn tenminste 35 vakbondsmensen van de Zimbabwaanse vakcentrale ZCTU gearresteerd en in elkaar geslagen. Daaronder voorzitter Peter Mutasa en secretaris Japhet Moyo. De internationale vakbeweging ITUC en de internationale sectorbond IndustriALL eisen hun onmiddellijke vrijlating.
Op 11 oktober maakten bestuurders en (kader)leden van de Zimbabwe Congress of Trade Unions (ZCTU) zich op voor een grote demonstratie tegen een verhoging van de geldtransactiebelasting die het al verarmde personeelsbestand van het land hard zou treffen. Zo’n 150 agenten omsingelden die ochtend de ZCTU-kantoren in Harare in een poging de demonstratie te stoppen. Daarbij werden Mutasa en Moyo hard geslagen. Zo’n 20 protesterende werknemers werden gearresteerd in Mutare en 13 in Masvingo.
ZCTU is lid van de ITUC. Vijf gelieerde bonden van IndustriALL namen deel aan de demonstraties in solidariteit met andere vakbonden. Onlangs kondigde de regering van Zimbabwe een monetair en fiscaal beleid aan in een poging de economie te herstellen. Ze lichtte toe dat de hervormingen ‘pijnlijk en noodzakelijk’ waren. De maatregelen hebben echter niet het gewenste effect op de economie, aldus de vakbonden. Het bezuinigingsbeleid zou de waarde van lonen doen kelderen en werknemers zouden zich geen basisbenodigdheden meer kunnen veroorloven.
Na de aankondiging om de belastingen op mobiele geldtransacties te verhogen naar 2% per dollar, en nadat de bankdeposito’s in Amerikaanse dollars zouden worden omgezet in lokale valuta, raakten mensen in paniek. Ze sloegen massaal basisbehoeften in uit angst voor de terugkeer van hyperinflatie. Voedselprijzen schoten omhoog toen goederen uit de schappen verdwenen. Bedrijven sloten hun deuren onder het mom van ‘renovaties’ of vroegen eenvoudigweg hogere prijzen voor hun goederen en diensten.
De regering stelt dat de wisselkoers voor de lokale valuta ten opzichte van de Amerikaanse dollar 1:1 is. Maar in werkelijkheid is de verhouding 1:4,85 (Zimbabwaanse dollar). Dit maakt de paniek begrijpelijk. In 2008 veroorzaakte de hyperinflatie al armoede, toen werknemers niet eens meer een brood konden kopen.
De reactie van de politie op de georganiseerde demonstratie wordt door de internationale collega-bonden ten sterkste afgekeurd. ITUC-voorzitter Sharan Burrow zei: “We eisen de onmiddellijke vrijlating van de gearresteerden, en dat degenen die verantwoordelijk zijn voor het aanvallen op vakbondsleden voor de rechter worden gebracht. De vakbondsmensen oefenden slechts hun recht uit om Zimbabwes werknemers te verdedigen tegen nog grotere ontberingen. Dit repressieve gedrag van president Mnangagwa verschilt niet van de tirannie van voormalig president Robert Mugabe. De internationale vakbondsbeweging staat volledig achter onze Zimbabwaanse broeders en zusters.”
“Werknemers hebben geen andere keus dan armoede te bestrijden”, aldus Christian Ranji, secretaris van het IndustriALL Zimbabwe Jeugdcomité. “Verspillende overheidsuitgaven kunnen niet op ons worden afgerekend. Bedrijven sluiten en werknemers verliezen banen. De aankondiging veroorzaakt instabiliteit nu supermarkten hogere prijzen hanteren en burgers massaal gaan inkopen om waar voor hun geld te krijgen.” De autoriteiten gebruikten de recente cholera-uitbraak in het land om het verbod op de ZCTU-demonstratie te rechtvaardigen. De bijeenkomsten van de heersende ZANU-PF-partij, zoals sportevenementen, kerkdiensten en andere openbare evenementen mogen echter wel doorgaan.
Bronnen:
De FNV heeft een nieuwe website. Hierdoor kan het zijn dat links op deze pagina niet werken of afbeeldingen niet zichtbaar zijn. Excuses voor het ongemak.