‘Ongelooflijk kortzichtig en destructief’, zo typeert de van oorsprong Roemeense Cristiana Strava de bezuinigingen. Omdat het hoger onderwijs al jaren minder geld krijgt, zal dat volgens de universitair docent ten koste gaan van de kwaliteit van onderwijs en onderzoek, de arbeidsomstandigheden van medewerkers én de druk op jonge studenten verhogen die te maken krijgen met de langstudeerboete.
Ook het snijden in starters- en onderzoeksbeurzen heeft grote gevolgen voor de volgende generatie, zegt Cristiana. ‘Nederland is een rijk land, maar deze bezuinigingsoperatie kan zomaar leiden tot een ‘braindrain’. Dat is slecht voor de economie en slecht voor de samenleving.’
Cristiana vertrok op haar achttiende uit Roemenië en studeerde aan Harvard, promoveerde in Londen en deed veel onderzoek in onder andere Marokko. Dat laatste bleek een pré toen in 2017 een baan in Leiden vrijkwam. ‘Ik heb gezien dat wetenschappers niet overal het onderzoek kunnen doen zoals we dat in Nederland nog wél kunnen doen. Gooi dat niet weg. Het is dat de mensen in het hoger onderwijs heel erg toegewijd en gepassioneerd zijn - dat houdt de kwaliteit tot nu toe hoog. Maar met minder geld wordt de werkdruk nog hoger en beland je in een vicieuze cirkel: medewerkers met een burn-out worden vervangen door collega’s die op hun beurt weer overbelast raken. Studenten zijn de dupe.’
De bezuinigingen hebben ook consequenties voor de internationale samenwerking, voorspelt Cristiana. ‘En die is juist zo belangrijk. Daarnaast is het ook kortzichtig buitenlandse studenten te weren en Engels als voertaal aan banden te leggen. Studenten met verschillende achtergronden dagen elkaar juist uit. Deze operatie getuigt van gebrek aan langetermijnvisie. De sociale waarde van het hoger onderwijs wordt op deze manier verkwanseld. Wat je nu afbreekt, bouw je niet zomaar weer op.’
Sinds Cristiana zich verbond aan de Leidse faculteit der sociale wetenschappen, is ze ook actief voor de FNV. Sociale rechtvaardigheid, vechten voor gelijke rechten van kwetsbare werknemers én voor goede arbeidsvoorwaarden zijn voor haar vanzelfsprekend. ‘In Nederland mag je je uitspreken, doe dat dan ook’, vindt ze. ‘In de loop der jaren heb ik gelukkig gezien dat de actiebereidheid in het hoger onderwijs is toegenomen. Toen ik hier net werkte, zag ik veel argwaan richting vakbond. Nu zien meer mensen het belang van collectieve vakbondsmacht in.’
Tijdens de actie op 14 november moet heel Nederland wat Cristiana betreft zien wat de gevolgen van de bezuinigingen zijn op het hoger onderwijs. ‘We zijn geen nummers, maar loyale medewerkers die een steeds onzekerder toekomst tegemoet gaan. Die opkomen voor goed onderwijs en onderzoek voor studenten. Als dit kabinet niet langer wil investeren dan neemt de kwaliteit vanzelf af. Dat moeten we niet laten gebeuren. We moeten met z’n allen opstaan. De overheid moet zich realiseren dat hoogopgeleiden uit Nederland vertrekken als ze hier geen mogelijkheden meer krijgen.’
Kom je net als Cristiana in actie op 14 november?