Veel medewerkers in de Tuinzaadbedrijven zijn onvoldoende op de hoogte van het cao-traject en weten niet goed wat hun rechten en plichten zijn. Op deze pagina vind je de veel gestelde vragen en bijbehorende antwoorden over het lopende cao-proces, jouw vakbondsrechten en de mogelijkheden om actie te voeren voor een goede cao Tuinzaadbedrijven.
In de cao staan arbeidsvoorwaarden, net als in je individuele arbeidsovereenkomst (ook wel contract genoemd). Bij een cao gaat het om collectief onderhandelde arbeidsvoorwaarden, die gelden voor alle werknemers binnen een bepaalde sector of bedrijf. Denk aan voorwaarden zoals loon, werktijden, overwerk en pensioenregelingen. Terwijl een individuele arbeidsovereenkomst de voorwaarden tussen één werknemer en werkgever regelt, heeft de cao een bredere toepassing en zorgt voor uniforme voorwaarden voor alle werknemers die onder de cao vallen. Deze algemene voorwaarden uit de cao zijn aanvullend op de individuele afspraken die in persoonlijke contracten worden gemaakt. De afspraken voor de cao Tuinzaadbedrijven worden gemaakt tussen werkgevers- en werknemersorganisaties. De teksten van een nieuwe cao worden in een cao-boekje verwerkt.
In de afgelopen jaren was de inflatie hoger dan de optelsom van de loonsverhogingen. Dat komt met name door de hoge inflatie in 2022. Om de inflatie te compenseren is voor 2024 minimaal 6,5% loonsverhoging nodig. Daarmee ben je er echter in de afgelopen 4 jaar nog niets op vooruit gegaan in koopkracht, terwijl de tuinzaadsector uitstekend gedraaid heeft. Daarom vinden wij dat werknemers eigenlijk dit succes moeten delen. Dit zou niet alleen een erkenning zijn voor hun bijdrage aan het succes van de sector, maar ook een noodzakelijke stap om de koopkracht van werknemers in lijn te brengen met de economische realiteit en de welvaart van de sector.
De loonontwikkeling in de Tuinzaadbedrijven blijft achterlopen bij wat er gemiddeld in Nederland wordt afgesproken aan loonstijging
Ook de koopkrachtontwikkeling binnen de Tuinzaadsector blijft achter bij de koopkrachtontwikkeling bij de gemiddelde cao’s in Nederland.
Daarom vinden wij 5% loonsverhoging onvoldoende
Het lijkt weinig, maar volgens ons kan iedereen wel extra geld gebruiken. We leggen het uit met een rekenvoorbeeld. Stel je verdient €3.000 . 1,5% van €3.000 is €45 per maand. Per jaar is dat €540. Daar komt nog 8,33% vakantiegeld overheen en dan kom je op een bedrag van €585 uit. Stel dat je nog 20 jaar mag werken, dan gaat dat toch over een bedrag van €11.660, waar geen pensioenopbouw op plaatsvindt. Daarnaast zijn er binnen de bedrijven vaak nog regelingen die gebaseerd zijn op het loon. Die mis je dan ook over die €11.660. Verdien je meer dan €3.000 in de maand dan loop je nog meer geld mis.
De cao is van toepassing op alle medewerkers van Tuinzaadbedrijven, ook diegenen die een salaris ontvangen dat de cao-loonschalen overstijgt. De specifieke loonparagraaf geldt niet voor deze groep. Alle andere afspraken uit de cao gelden wel voor deze groep. Daarom is het ook voor deze groep (volgens werkgevers zo’n 30% van de werknemers in de Tuinzadensector) van belang dat er een cao tot stand komt. De cao schept een fundament van arbeidsvoorwaarden die ten goede komen aan alle werknemers binnen de sector, inclusief die 30% van de werknemers die volgens de werkgevers boven het cao-loon verdienen.
De vakbonden hebben het eindbod afgewezen, omdat het totale bod onvoldoende was. Het loonbod speelt daar natuurlijk een grote rol in. Ook het uitblijven van een verbetering van de 80/80/100-regeling (80% werken voor 80% loon met behoud van 100% pensioenopbouw) waarmee oudere medewerkers de mogelijkheid krijgen om minder te werken, het uitblijven van afspraken om de positie van uitzendkrachten te verbeteren en het ontbreken van concrete toezeggingen voor een thuiswerkvergoeding spelen hierbij een rol.
De vakbonden zijn verenigingen net als de plaatselijke voetbalclub of handbalvereniging. Wij kunnen alleen een cao afsluiten als onze leden ermee akkoord gaan. De leden bepalen dus of er een cao komt of niet. Er is onderhandeld over de cao, maar we kwamen er niet uit. Werkgevers hebben uiteindelijk een eindbod gedaan. Dit eindbod hebben we voorgelegd aan de leden van de vakbonden Zij hebben erover gestemd en in meerderheid het eindbod afgewezen (tussen de 68% en 78%). Overigens hebben we ook onder niet-leden gepeild wat ze van het eindbod vonden en ook daar bleek ongeveer 75% tegen acceptatie van het eindbod. Als de meerderheid onze leden tegen zijn, kunnen we zo’n eindbod dus niet accepteren.
Als er geen cao tot stand komt, blijft de oude cao met een looptijd tot 31 december 2023 van kracht. In veel arbeidsovereenkomsten wordt verwezen naar de cao Tuinzaadbedrijven en daarmee is hij onderdeel van je individuele arbeidsovereenkomst. Daar mag alleen van afgeweken worden als je daar individueel mee akkoord gaat; jouw werkgever mag niet zomaar eenzijdig jouw arbeidsvoorwaarden wijzigen (verslechteren). Dit geldt ook als in jouw arbeidsovereenkomst niet verwezen wordt naar de cao Tuinzaadbedrijven, maar je wel lid bent van de vakbond en jouw werkgever lid is van Plantum. Voor nieuwe medewerkers kan de werkgever nieuwe arbeidsvoorwaarden toepassen en is de werkgever niet meer gebonden aan de cao. In de praktijk blijven werkgevers de cao wel vaak toepassen, omdat ze geen onderscheid in arbeidsvoorwaarden willen binnen hun personeel. Maar het kan dus wel.
Tot vorig jaar was dat in zijn algemeenheid wel juist. Maar daar zit een maar bij. De laatste vier jaar zijn de loonsverhogingen lager geweest dan de inflatie. Doordat geld minder waard is geworden en de loonsverhogingen dat niet volledig gecompenseerd hebben, is er een achterstand ontstaan. Jullie zijn dus in koopkracht achteruitgegaan. Die moet gecompenseerd worden. Als dat niet gebeurt, zijn de werkgevers in de Tuinzaadsector in ieder geval minder goede werkgevers geworden.
Klopt. Maar volgens onze berekeningen is in de afgelopen vier jaar inclusief 2024 maar liefst 6,5% te weinig loon verhoogd om de inflatie te compenseren. Met de 5% die werkgevers nu bieden, is dat dus 1,5% te weinig en ga je er dus in koopkracht op achteruit. Dit terwijl de Tuinzaadsector prima draait en goede jaren heeft gehad. Daar mogen medewerkers dan toch ook hun deel van hebben.
Als de werkgevers zich blijven opstellen, zoals ze nu doen, zal de sector onaantrekkelijker worden. Natuurlijk zijn de arbeidsvoorwaarden in de sector nog redelijk; ze worden verhoudingsgewijs wel slechter als er geen cao met goede verbeteringen tot stand komt.
Ja, werknemers hebben het recht om te staken voor een betere cao in de tuinzaadsector.. Staken is in Nederland een grondrecht waardoor werknemers actie kunnen voeren om hun arbeidsvoorwaarden te verbeteren. De Tuinzaadsector heeft niet veel actiehistorie, dus stakingen zijn ook niet direct aan de orde. De beslissing om tot staking over te gaan, ligt bij de werknemers zelf. We zijn nu bezig met flyeracties aan de poort bij bedrijven en houden medewerkersbijeenkomsten. Daar spreken we over mogelijke acties en peilen we in hoeverre medewerkers bereid zijn om acte te voeren. Staken is een uiterste mogelijkheid om werkgevers tot een beter bod te dwingen.
In de cao Tuinzaadbedrijven staat dat kaderleden van de vakbonden binnen het bedrijf informatie van de vakbonden mogen verspreiden onder collega’s. In de praktijk merken we dat werkgevers daar vaak moeite mee hebben, maar hier zijn afspraken over gemaakt. Ben je geen kaderlid, maar wil je wel informatie binnen je bedrijf verspreiden? Dan is het verstandig om je bij een van de vakbonden aan te melden als kaderlid. Verder mag je als werknemer natuurlijk altijd informatie verspreiden via je eigen mobiel of e-mail naar de privé e-mail of privé mobiele nummers van collega’s.
Het simpelste antwoord is natuurlijk door lid van de FNV te worden. Wil je dat nog niet, maar toch geïnformeerd blijven? Hou dan onze website in de gaten. We houden onze leden op de hoogte door mailingen. Ben je wel lid, maar heb je nog geen mail ontvangen? Controleer dan in Mijn FNV of jouw gegevens en e-mailvoorkeuren goed staan.
Heb je vragen of opmerkingen over het cao-traject Tuinzaadbedrijven? Neem dan contact op met Jeroen Brandenburg, bestuurder FNV Agrarisch Groen.