De Wmo is een laagdrempelige en relatief lichte vorm van zorg. Wanneer mensen ouder worden is de Wmo, naast de huisarts, de eerste vorm van ondersteuning waar mensen mee in aanraking komen. Daardoor vervult de Wmo een belangrijke, niet vervangbare rol in de zorgketen.
Huishoudelijke zorgmedewerkers doen meer dan alleen zorgen voor een schoon huis: ze signaleren hoe het gaat met de cliënt, of er geen beschimmeld eten in de koelkast ligt en of iemand niet warriger is dan normaal.
In het Integraal Zorgakkoord staat dat gemeenten vanaf 2025 jaarlijks structureel € 110 miljoen extra krijgen om 'de druk op de Wmo-voorzieningen te beperken'.
Het kabinet heeft in april 2023 besloten om vanaf 1 januari 2026 de eigen bijdrage voor de hele Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) aan te passen naar een eerlijkere eigen bijdrage, waarbij meer rekening wordt gehouden met het inkomen.
Om de houdbaarheid van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015) te verbeteren, heeft het kabinet besloten om voor alle Wmo-voorzieningen waarvoor nu het abonnementstarief geldt, een inkomensafhankelijke eigen bijdrage in te voeren. Op dit moment betaalt elke cliënt die van een of meer van deze voorzieningen gebruikmaakt, € 19 per maand (het abonnementstarief), ongeacht het inkomen. Met de invoering van de inkomensafhankelijke eigen bijdrage wordt de hoogte van de eigen bijdrage bij alle maatwerkvoorzieningen afhankelijk van het inkomen. Deze wijziging gaat per 1 januari 2027 in. De invoering is met een jaar uitgesteld, vanwege de verwerking van een kritisch advies van de Raad van State.
De invoering van de inkomensafhankelijke eigen bijdrage zal helpen om de druk bij gemeenten op (het gebruik van) Wmo-voorzieningen te verlagen en de (financiële) houdbaarheid van de Wmo 2015 te verbeteren. Doordat de hoogte van de eigen bijdrage afhankelijk wordt van het inkomen en het vermogen, wordt rekening gehouden met de financiële draagkracht van burgers. Hierbij moet wel in het oog worden gehouden dat mensen door stapeling van zorgkosten in de problemen kunnen komen.