De handen ineenslaan, dat is de kern van de vakbeweging. Samen sta je sterker, zo werkt dat ook in Europa. Al meer dan 50 jaar werken we samen met zustervakbonden uit heel Europa om belangen van werkenden te behartigen.
De belangen van werkenden behartigen is hard nodig, want de Nederlandse samenleving wordt steeds meer door Europese en internationale invloeden bepaald. In Europa knokt de FNV ervoor om daar zeggenschap voor werkenden in te hebben. Binnen de EU kunnen bedrijven uit de ene lidstaat zich (ook) in een andere lidstaat vestigen, kunnen bedrijven over de grenzen heen diensten verrichten en is het een recht voor werknemers om in een ander land te gaan werken.
In Nederland merken werknemers de steeds verdergaande globalisering doordat het bedrijf waar ze werken bijvoorbeeld wordt overgenomen door een buitenlandse onderneming, een investeringsmaatschappij of –fonds. Of een deel van de productie verplaatst naar het buitenland. Strategische bedrijfseconomische beslissingen worden dan ver over de grens genomen.
Als een bedrijfsstrategie in het buitenland wordt bepaald, is het moeilijker als nationale vakbond om onze invloed uit te oefenen, maar dragen we soms wel de gevolgen. Als een bedrijf in meerdere EU-landen vestigingen heeft of activiteiten ontplooit, kunnen de verschillende nationale vakbonden tegen elkaar worden uitgespeeld, als we onszelf niet in een krachtig EU-vakbondsnetwerk zouden verenigen.
Unilever produceert margarine in Nederland, in Polen en in het Oosten van Duitsland. Loonkosten zijn ongeveer de helft van de budgetten die de fabrieken krijgen om hun producten te maken. De loonkosten voor de productie in Nederland zijn ongeveer net zo hoog als het totale budget in Katowice, Polen. Als de Unilever-medewerkers in Rotterdam voor niks komen werken, zijn ze net zo duur als de zusterfabriek in Polen. Als ze voor half geld komen werken zijn ze net zo duur als in het Oosten van Duitsland. Werknemers worden met deze cijfers onder druk gezet in te leveren op arbeidsvoorwaarden en werkgelegenheid.
Bedrijven trekken zich steeds minder aan van landsgrenzen, maar maken in plaats daarvan gebruik van de concurrentie op de Europese interne markt. Die concurrentie vindt te vaak plaats op laagste kosten. Lage lonen en slechte arbeidsomstandigheden zijn te vaak het verdienmodel van bedrijven in de interne markt. Dat moet anders: er moet een bodem voor de bescherming van werkenden in de interne markt komen! Dat lukt alleen als vakbonden zich over de grens organiseren om tegenmacht te ontwikkelen.
Vergroting van vakbondsmacht in Europa is dringend nodig. Voor de FNV begint dit bij onszelf, in Nederland. Want Europees vakbondswerk is gewoon vakbondswerk. Van leden, kaderleden, vakbondsbestuurders en beleidsadviseurs. Want de arbeidsmarkt is niet meer alleen nationaal, dus de belangen van onze leden evenmin.
Daarom zet FNV zich in om de relaties met onze zustervakbonden te versterken met als doel een krachtig Europees vakbondsnetwerk uit te bouwen. Alleen als we elkaar kunnen vinden, ook over de grens, kunnen we gezamenlijk een vuist maken en een krachtig tegengeluid voor het internationale bedrijfsleven geven.
In Europa onderhandelen sociale partners ook, in het kader van de Europese sociale dialoog: Zo zijn we met ETUC in de eerste helft van 2023 aan het onderhandelen met de Europese werkgeverskoepels over een overeenkomst voor tele-thuiswerk en het recht op onbereikbaarheid. Als we uit die onderhandeling komen zet de Europese Commissie de uitkomst in principe om in bindende wetgeving voor alle lidstaten.
FNV kiest ervoor om samen op te trekken in de Europese vakbeweging, verenigd in het Europees Verbond van Vakverenigingen (ETUC). Daar bepalen we gezamenlijk onze EU vakbondsinzet om de positie van werknemers te verstevigen.
Meer over ETUCFNV kiest ervoor om samen op te trekken in de Europese vakbeweging, verenigd in het Europees Verbond van Vakverenigingen (ETUC). Daar bepalen we gezamenlijk onze EU vakbondsinzet om de positie van werknemers te verstevigen.
Meer over ETUCAlle FNV sectoren en aangesloten bonden maken deel uit van een Europese beroepsfederatie (ETUF). Deze ETUFs zijn zelf ook weer lid van het ETUC.
Op die manier kunnen onze FNV sectoren en aangesloten bonden hun collega’s uit de andere lidstaten leren kennen, wisselen we kennis en informatie uit en beïnvloeden we samen Europese sectorspecifieke wetsvoorstellen. Ook op sectoraal niveau zijn er verschillende Europese sectorale sociale dialoogcommissies waar FNV’ers aan deelnemen. Denk bijvoorbeeld aan de sociale dialoogcommissie in de bouw voor uitzendwerk of voor centrale overheden. Werkgevers en werknemers kunnen ook op sectorniveau afspraken maken in het kader van de EU-sectorale sociale dialoog, die in de nationale cao ten uitvoer gelegd worden of omgezet kunnen worden in EU-wetgeving.
Europese wet- en regelgeving is op tal van gebieden (mede)bepalend voor wat er in Nederland gebeurt. Dit zijn enkele gebieden waarvan veel besluitvormingen in Brussel plaatsvinden:
Als er EU-wetgeving is vastgesteld, moet Nederland zich daaraan houden. Daarom maakt FNV zich hard voor beïnvloeding van EU sociaaleconomische wetgeving, net zoals we dat ook in Den Haag doen.
Lees hier meer over hoe er in de EU wet- en regelgeving wordt gemaakt. Het is duidelijk dat de Brusselse politieke arena er iets anders uitziet met 27 lidstaten, de Europese Commissie en 705 Europarlementariërs. Gebaseerd op onze FNV-inzet maken we daarom een sterke gezamenlijke EU-vakbondsinzet op concrete wetsvoorstellen. Als alle vakbonden in Europa hetzelfde bepleiten zijn we het effectiefst.
Een voorbeeld van een wetsvoorstel waar we ons hard voor hebben gemaakt is de richtlijn voor toereikende minimumlonen, uit 2022. Die Europese wet stelt normen aan hoe de hoogte van het minimumloon moet worden vastgesteld en verplicht landen om geregeld te toetsen of hun minimumloon nog toereikend is. Daarnaast wordt in deze wet ook het recht om collectief te onderhandelen verankerd en moeten landen een nationaal actieplan opstellen als zij onder een cao-dekkingsgraad van 80% zitten.
Daardoor zullen meer werknemers de bescherming van een cao gaan krijgen. Ook Nederland moet hiermee aan de bak. Voor november 2024 moeten de bepalingen uit de Europese richtlijn omgezet zijn in de nationale wet- en regelgeving. Van het minimumloon moet je fatsoenlijk rond kunnen komen, daar zet de FNV op in. We houden de uitzonderingen en de variaties (zoals het jeugdminimumloon) tegen het licht, en voor onafhankelijke vakbonden moet toegang tot de werkvloer een verankerd recht worden om met werknemers te kunnen spreken. Dat willen we verzilveren uit deze Europese richtlijn.
Tot aan de nieuwe Europese verkiezingen in 2024 staan er nog verschillende wetgevingstrajecten op de agenda. Zo wordt er werk gemaakt van een EU-aanpak van schijnzelfstandigheid in platformwerk. De normen voor bescherming tegen asbest op de werkplek worden aangescherpt en er is bijvoorbeeld een aanpassing van de richtlijn op de Europese ondernemingsraad (EOR) in de maak.
Naast deze cross-sectorale EU initiatieven, staat er ook een aantal initiatieven op de EU agenda met specifieke gevolgen voor sectoren, met name in het kader van de EU Green Deal en het Fit for 55 pakket. Hier is natuurlijk de sector eerst aan zet, desgewenst staat Team EU de sectorbestuurders actief bij. We helpen graag mee met het verwezenlijken van onze vakbondsinzet in Brussel.
Voor de FNV is een goede en volledige invoering van de Europese minimumlonenrichtlijn erg belangrijk. De FNV een notitie met zorgpunten ten behoeve van de Raad van State opgesteld.
Lees meer
Voor de FNV is een goede en volledige invoering van de Europese minimumlonenrichtlijn erg belangrijk. De FNV een notitie met zorgpunten ten behoeve van de Raad van State opgesteld.
Lees meerDe FNV gebruikt functionele cookies die noodzakelijk zijn om de websites zo goed mogelijk te laten functioneren. Daarnaast maken we optioneel gebruik van statistische en marketing cookies. De functionele en statistische cookies maken geen gebruik van persoonsgegevens. De marketing cookies worden gebruikt voor het personaliseren van advertenties. Onderstaand kun je toestemming geven voor het gebruik van cookies. Voor meer informatie, of om op ieder moment je instellingen weer te wijzigen, kun je terecht op onze pagina over de cookies.
Statistische cookies
:Geven inzicht in hoe onze bezoekers de websites gebruiken.
Marketing cookies
:Deze cookies gebruiken we om de websites op jouw voorkeur af te stemmen.
